Nhắc tới những mô hình quan trọng trong chứng khoán, chắc chắn không thể bỏ qua mô hình vai đầu vai. Đây là mô hình mô tả sự biến động về giá của một xu hướng, giúp nhà đầu tư dự đoán xu hướng trong chứng khoán, Crypto… Vậy mô hình vai đầu vai là gì và cách sử dụng như thế nào? Hãy để ConnextFX giúp bạn trả lời thắc mắc này.
1. Tìm hiểu chung về mô hình vai đầu vai
Mô hình vai đầu vai hay còn có tên tiếng anh là Head and Shoulder. Đây là mô hình diễn tả chính xác xu hướng biến động về giá của các sản phẩm trên thị trường tiền ảo, chứng khoán…
1.1. Mô hình vai đầu vai là gì?
Để có thể sử dụng hiệu quả mô hình Head and Shoulder, trước tiên bạn cần hiểu về mô hình này. Có thể hiểu một cách đơn giản, vai đầu vai là mô hình phân tích kỹ thuật, thể hiện cấu trúc giá, xu hướng tăng và đảo ngược của giá cổ phiếu, crypto… Vai đầu vai sẽ gồm 3 đỉnh, hình thành bắt đầu ở đỉnh của một xu hướng tăng. Trong đó:
- Đỉnh 1 và đỉnh 3 ở vị trí vai, có chiều cao gần tương tự nhau.
- Đỉnh 2 là đầu, có vị trí cao nhất trong mô hình.
1.2. Thành phần cấu thành mô hình nến vai đầu vai
Mô hình Head and Shoulder xuất hiện khi bắt đầu xuất hiện một xu hướng tăng giảm rõ ràng của thị trường. Mô hình này gồm các yếu tố cấu thành sau đây:
- Vai trái: thể hiện thời điểm bắt đầu hình thành xu hướng tăng của giá và khối lượng giao dịch đang tăng cao. Sau khi tạo đỉnh, thị trường sẽ có đợt điều chỉnh giảm giá và tạo đáy mới.
- Đầu ở giữa: sau khi giá từ vai trái hạ xuống điểm đáy, giá sẽ tăng cao trở lại, vượt qua đỉnh vai trái và tạo thành một đỉnh mới. Lúc này, khối lượng giao dịch cũng tăng bằng hoặc cao hơn giai đoạn tạo đỉnh của vai trái. Sau khi tạo đỉnh, giá sẽ tiếp tục có một đợt điều chỉnh giảm, tạo vai phải, bằng với mức giá của vai trái. Khi nối 2 điểm cao nhất của hai vai, bạn sẽ có đường neckline.
- Vai phải: Đây là thời điểm thị trường đang cố gắng hồi phục sau đợt giảm giá. Giá sẽ tăng trở lại nhưng chỉ đạt đến mức đỉnh bằng với vai phải. Khi đạt đến mức đỉnh này, giá sẽ giảm, báo hiệu xu hướng downtrend của thị trường và phát vỡ đường neckline.
- Đường viền cổ: đây là một yếu tố giúp nhà đầu tư dự đoán đối với mô hình Head and Shoulder giảm giá. Đây được coi như mức kháng cự, để từ đó, nhà đầu tư có thể tìm kiếm thời điểm xu hướng giá tăng trở lại. Đường viền cổ thường có xu hướng thắng hoặc hơi vênh.
Mô hình vai đầu vai hoàn hảo là mô hình có vai trái bằng với vai phải, đáy của vai trái bằng với đáy vai phải. Tuy nhiên, mô hình này rất ít khi xuất hiện trong thực tế. Thông thường, hai đáy và hai vai của mô hình Head and Shoulder sẽ có sự chênh lệch nhất định.
2. Mô hình giá vai đầu vai phản ánh điều gì?
Mô hình Head and Shoulder được đánh giá là công cụ hữu ích, có những ý nghĩa quan trọng. Cụ thể, mô hình nến vai đầu vai trong chứng khoán phản ánh:
- Là chỉ báo kỹ thuật giúp nhà đầu tư có thể dự báo biến động của xu hướng giá trên thị trường, từ giảm sang tăng giá và ngược lại. Tùy vào mô hình, nhà đầu tư có thể phán đoán xu hướng và mức giá tiếp theo. Từ đó đưa ra quyết định đầu tư phù hợp, hạn chế rủi ro.
- Giúp nhà đầu tư có thể dễ dàng xác định được mục tiêu giá, đồng thời xác định khoảng cắt lỗ. Từ đó tối ưu lợi nhuận, hạn chế rủi ro.
3. Các mô hình vai đầu vai cơ bản
Mẫu hình vai đầu vai thường được chia thành 2 loại theo biến động thực tế của thị trường, đó là mô hình vai đầu vai ngược và mô hình thuận.
3.1. Mô hình vai đầu vai ngược
Mô hình nến vai đầu vai ngược báo hiệu xu hướng giảm của thị trường, sau đó tạo đáy và khi quay trở lại sẽ tạo đỉnh. Hình dáng của mô hình ngược thường giống như thung lũng. Khi giá tạo đỉnh ở vai trái, giá sẽ giảm mạnh, tạo đáy thấp hơn so với đáy của vai trái, gọi là đầu. Sau đó giá tăng, tạo đỉnh ở vai phải trước khi lại giảm, tạo đáy. Mô hình nến vai đầu vai ngược sẽ thể hiện xu hướng giảm của giá chứng khoán.
3.2. Mô hình vai đầu vai thuận
Ngược lại với vai đầu vai ngược, mô hình thuận sẽ xuất hiện khi giá tạo đỉnh sau đó tạo đáy. Tiếp theo, khi đã đạt giá ở đáy, giá thị trường sẽ tăng trở lại và tạo đỉnh trước khi tiếp tục quay đầu giảm giá. Cuối cùng, giá sẽ trở lại ngưỡng phục hồi, tăng trở lại và tạo một đỉnh thứ hai thấp hơn đỉnh đầu tiên. Khi đạt đỉnh hai, giá lại quay đầu giảm.
4. Hướng dẫn giao dịch với mô hình vai đầu vai
Mô hình nến vai đầu vai là chỉ báo quan trọng, giúp nhà đầu tư đưa ra phân tích và lựa chọn được thời điểm đầu tư hợp lý, hiệu quả. Để giao dịch với mô hình Head and Shoulder, nhà đầu tư cần lưu ý:
4.1. Nguyên tắc xác định xu hướng
Trước tiên, nhà đầu tư cần xác định được thị trường đang bước vào xu hướng giảm hay xu hướng tăng. Đồng thời, khi xác định được xu hướng của thị trường, nhà đầu tư cần tiếp tục phân tích xem thị trường đã chuẩn bị bước vào giai đoạn đảo chiều hay chưa. Các nhà đầu tư có thể dựa vào 1 trong 2 trường hợp sau khi phân tích:
- Khi giá đã giảm, phá vỡ đường viền cổ: đây là thời điểm thích hợp để bán. Mức giá hợp lý là thấp hơn đường viền cổ, sau đó chốt lời với tỷ lệ 1:2 hoặc 1:1. Trong trường hợp này, điểm cắt lỗ thường ở vai phải.
- Khi giá phá vỡ đường viền cổ và đảo chiều: nhà đầu tư có thể vào lệnh bán, mức giá tại điểm giao của đường viền cổ và retest. Sau đó cũng cắt lỗ và chốt lời tại thời điểm như ở cách 1.
4.2. Nguyên tắc đặt lệnh cách lỗ, chốt lời
Để giao dịch với vai đầu vai hiệu quả, nhà đầu tư cũng cần lưu ý thời điểm vào lệnh:
- Xác định điểm cắt lỗ: điểm cắt lỗ hay stoploss thường được đặt ở đỉnh của vai phải đối với vai đầu vai thuận.
- Xác định điểm chốt lời: điểm chốt lời hay take profit thường là khoảng cách từ neckline tới đỉnh giữa của mô hình vai đầu vai.
5. Một vài lưu ý khi giao dịch
Trong quá trình sử dụng vai đầu vai để tiến hành giao dịch, nhà đầu tư cần lưu ý:
- Đối với mô hình vai đầu vai, điểm bắt đầu của mô hình này phải ở thời điểm thị trường đang ở xu hướng tăng.
- Mô hình này chỉ là một yếu tố để dự đoán, nhà đầu tư cũng cần lưu ý nhiều yếu tố khác như các chỉ báo như MACD, RIS…, các tin tức vĩ mô và quan trọng nhất là phụ thuộc vào quyết định của nhà đầu tư.
- Không có một khung thời gian cố định, mô hình vai đầu vai có thể xuất hiện bất cứ lúc nào. Nhà đầu tư cần lưu ý để không bỏ lỡ thời điểm giao dịch hiệu quả.
- Mô hình Head and Shoulder có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau, vì thế, kết quả dự đoán thường chỉ ở tính tương đối, không thể chính xác tuyệt đối. Nhà đầu tư cần lưu ý vấn đề này để không bị phụ thuộc vào mô hình này, thay vào đó, hãy kết hợp nhiều thông tin để đưa ra nhận định chính xác nhất.
Hy vọng qua bài viết trên đây của ConnextFX, các nhà đầu tư đã hiểu rõ hơn về mô hình vai đầu vai. Đây là mô hình có độ chính xác cao, là thông tin hữu ích giúp nhà đầu tư phân tích, đưa ra dự đoán trong quá trình đầu tư. Tuy nhiên, hãy kết hợp mô hình Head and Shoulder với nhiều chỉ số kỹ thuật khác để nâng cao độ chính xác nhé.
